Decyzja o tym, czy sklep internetowy powinien być na własność czy też na abonament, zależy od kilku czynników. Przede wszystkim trzeba rozważyć, jaki rodzaj działalności planuje się prowadzić i jakie są oczekiwania co do wielkości sklepu oraz jego zasięgu. Są to dwa różne podejścia do budowy i rozwoju własnego serwisu e-commerce. Różnice obejmują m.in. koszty uruchomienia i utrzymania sklepu internetowego, możliwości skalowania czy dostęp do szeregu funkcjonalności. Patrząc na jeden sklep internetowy zbudowany na platformie z własną licencją i inny sklep zbudowany na platformie abonamentowej, prawdopodobnie nie zobaczysz dużej różnicy. Ale za kulisami istnieje kilka fundamentalnych różnic między funkcjonowaniem tych dwóch rozwiązań i tym, co wiąże się z budowaniem sklepu internetowego na każdym z nich.
Jeżeli planujesz otworzyć sklep internetowy na pewno zadajesz sobie pytanie - czy chcę mieć własny program czy wykupić abonament ?
Przyjrzyjmy się tym dwóm rozwiązaniom. Jakie są zalety, a jakie wady tych rozwiązań i które z nich może okazać się lepsze. Ostateczna decyzja zależy od Twoich indywidualnych potrzeb i preferencji. Ważne jest, aby dokładnie przemyśleć swoje cele i oczekiwania, a także zapoznać się z dostępnymi opcjami i porównać je ze sobą, aby wybrać rozwiązanie, które najlepiej będzie odpowiadało Twoim potrzebom. My postaramy się wykazać najważniejsze różnice, wady i zalety poszczególnych rozwiązań.
Czym jest platforma abonamentowa ?
Platforma abonamentowa sklepu internetowego to rozwiązanie, które umożliwia prowadzenie sklepu internetowego za pomocą gotowego oprogramowania dostępnego za opłatą abonamentową. W ramach abonamentu dostajesz dostęp do platformy e-commerce, która zapewnia narzędzia do zarządzania sklepem oraz opcje dostosowywania go do swoich potrzeb. Platformy abonamentowe sklepów internetowych oferują różne poziomy abonamentów, które różnią się m.in. liczbą produktów, które możesz sprzedawać, liczbą transakcji, które możesz przeprowadzić, czy też dostępem do dodatkowych narzędzi i opcji. W zależności od swoich potrzeb i oczekiwań możesz wybrać odpowiedni poziom abonamentu.
Abonament to rozwiązanie oparte na subskrypcji, które jest tworzone i utrzymywane przez zewnętrznego dostawcę, dzięki czemu użytkownicy mogą zasadniczo
"wypożyczać" oprogramowanie bez dodatkowej złożoności związanej z budowaniem i rozwijanie platformy. Niestety rozwiązanie to powoduje, że nie jesteś właścicielem swojego sklepu (tylko go wynajmujesz) i nigdy nie masz 100% kontroli nad jego działaniem (np. jesteś uzależniony od usług hostingowych danego dostawcy oprogramowania).
Podobnie jak w przypadku wynajmu domu, korzystając ze sklepu uiszczasz opłatę (często miesięczną lub roczną) tak długo, jak chcesz korzystać z platformy. Platformy abonamentowe nie są kupowane ani pobierane przez użytkownika, ale są hostowane przez dostawcę usługi. Następnie dostawca zajmuje się zabezpieczeniem, utrzymaniem i hostingiem platformy na własnych serwerach, podobnie jak właściciel zajmowałby się utrzymaniem wynajmowanej nieruchomości. W przypadku platformy abonamentowej klient nie ma dostępu do kodu źródłowego i nie może go zmieniać.
W przypadku chęci zmiany dostawcy takiego sklepu trzeba liczyć się z tym, że wszystkie dotychczas zebrane dane czy wyniki jakie są wypracowane w wyszukiwarkach internetowych zostaną utracone i trzeba będzie nad tym pracować od nowa.
Zaletą platform abonamentowych sklepów internetowych jest to, że są one gotowe do użytku i nie wymagają zakupu specjalistycznego oprogramowania ani zapewniania hosting. Wady to konieczność płacenia comiesięcznego abonamentu oraz brak pełnej kontroli nad sklepem.
Czym jest sklep z licencją na własność ?
Sklep z licencją na własność to rodzaj sklepu internetowego, w którym kupuje się oprogramowanie do obsługi sklepu za jednorazową opłatą, a następnie można go użytkować przez określony czas (najczęściej bez ograniczeń czasowych). Sklep z licencją na własność daje większą kontrolę nad sklepem niż platforma abonamentowa. Ten rodzaj oprogramowania, aje użytkownikowi dostęp do kodu programu, co oznacza, że każdy może modyfikować i dostosowywać platformę do swoich konkretnych potrzeb. Jest to jest idealne dla tych, którzy chcą mieć pełną kontrolę nad swoim środowiskiem e-commerce. Dzięki temu, że taki program jest instalowany na swoim własnym serwerze, użytkownik ma pełną kontrolę nad jego zasobami. Nie występuje niebezpieczeństwo, że firma od której wynajmuje program w pewnym momencie
przestanie istnieć wraz ze wszystkimi danymi, które zostały zgromadzone w sklepie.
W przypadku posiadania programu na własność jego użytkownik nie jest
"przywiązany" do jednej określonej firmy. Może w każdej chwili zmienić hosting, lokalizację swojego sklepu, branżę itp. Taki program gdziekolwiek będzie uruchomiony zawsze będzie miał taki sam format adresów czy zapisanych danych - co ma niebagatelne znaczenie dla istnienia w wyszukiwarkach internetowych. Bardzo ważna jest niezależność od dostawcy - jeśli masz sklep internetowy na własność, nie jesteś zależny od dostawcy usług e-commerce i możesz samodzielnie zarządzać swoim sklepem.
Sklep z licencją na własność jest dobrym wyborem dla firm, które chcą mieć większą kontrolę nad swoim sklepem, być pewnym, że sklep nie zostanie wyłączony z dnia na dzień, być 100% właścicielem swojego sklepu. Wady to konieczność płacenia jednorazowej opłaty za licencję oraz konieczność samodzielnego zapewnienia hostingu (jeżeli w zakup programu nie wchodzi taka opcja).
Koszty prowadzania sklepu internetowego na własność i na abonament
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że oprogramowanie w wersji abonamentowej jest tańszą opcją. Jednak jeśli się bliżej przyjrzeć cennikom prezentowanym przez dostawców, to o ile najczęściej oferty za pierwszy rok użytkowania programu są
bardzo niskie ! to już w kolejnych latach mogą wielokrotnie
przekroczyć koszt jednorazowo zakupionej licencji programu. Większość platform sklepów internetowych, które oferują system abonamentowy w pierwszym roku użytkowania sklepu oferuje rabaty wynoszące nawet
90% ! Ma to przyciągać klientów, którzy w pierwszym roku użytkowania sklepu płacą kilkaset złotych - żeby po roku otrzymać rachunek większy kilkukrotnie ! To nie jest dobre rozwiązanie dla klienta ... To jest tylko przyciąganie klienta, który zostaje na początku "złapany" niską ceną zakupu, a po roku jest mocno zdziwiony jak otrzymuje kolejny rachunek. Przykładem może być jedna z wiodących na rynku platform e-commerce w systemie abonamentowym (nie podajemy nazwy ze względu na zastrzeżony znak logo i nazwy) - w pierwszym roku oferuje rabaty wynoszące 70-90%. Zadowolony klient kupuje program za 200-300 zł i cieszy się sprzedażą e-commerce przez rok. Jednak po roku przychodzi rachunek za przedłużenie usługi - ale wtedy to już nie 200-300 zł a 2000-3000 zł (przy najtańszym pakiecie jaki oferują - droższy to kila razy tyle). Większość klientów nagle zaczyna się zastanawiać skąd takie kwoty, nie każdy sklep po roku przynosi takie zyski, żeby płacić tysiące złotych za utrzymanie sklepu. Wiadomym jest, że uruchamiając sklep internetowy nie planujesz jego działania na jeden rok, tylko na kilka lat. Także koszt w przypadku systemu abonamentowego w kolejnych latach może być bardzo duży. Tak działają praktycznie wszystkie platformy abonamentowe - pierwszy rok prawie za darmo - kolejne jak już działa Twój sklep i nie masz za bardzo innego wyjścia - koszty rosną kilkukrotnie. Żeby to potwierdzić wystarczy sprawdzić oferty platform, które oferują abonamentowy system rozliczania za sklep internetowy.
W przypadku programów abonamentowych należy również zwrócić uwagę na jaki zakres funkcji jest dostępny w danym pakiecie. Bardzo często są to tylko podstawowe funkcje, standardowy szablon i niejednokrotnie ograniczona ilość produktów, które można sprzedawać (w niektórych pakietach ilość produktów może być ograniczona do 20 !).
W przypadku zakupu licencji programu koszt jest jednorazowy - użytkownik kupując licencję może ją wykorzystywać przez nieograniczony okres czasu. Program shopGold nie posiada ograniczeń dotyczących ilości produktów jakie może sprzedawać ani nie jest pobierana żadna prowizja od sprzedaży. W przypadku sklepu na własność trzeba dodatkowo zapewnić hosting sklepu. Jeżeli kupujesz sam program (w przypadku shopGold w wersji Standard lub Komfort) nie masz w cenę sklepu wliczonego hostingu. Hosting umożliwiający prowadzenie sklepu internetowego może kosztować od kilkudziesięciu do kilkuset złotych rocznie, w zależności od wielkości sklepu i jego zapotrzebowania na miejsce i transfer danych. Sumując koszt zakupu oprogramowania na własność + koszt hostingu - i tak otrzymujesz kwotę dużo niższą niż koszty abonamentu w kolejnych latach użytkowania programu.
Instalacja sklepu internetowego na własność i na abonament
W wersji abonamentowej instalacja programu odbywa się automatycznie po stronie dostawcy. Musisz założyć konto, wybrać opcję abonamentu i sklep zostanie dla Ciebie automatycznie uruchomiony. W przypadku programu shopGold dostarczany jest program instalacyjny, który po uruchomieniu pozwala użytkownikowi w kilku krokach wykonać instalację sklepu na serwerze. Sama instalacja sklepu jest prosta i nie wymaga modyfikacji żadnych plików ani znajomości programowania czy profesjonalnej wiedzy komputerowej. Jeżeli nabywca sklepu nie chce sam instalować sklepu - może to zlecić firmie od której kupowany jest program - instalacja sklepu jest bezpłatna (w zależności od wybranej opcji przy zakupie programu). W jednym i drugim przypadku sklep najczęściej jest uruchamiany tego samego dnia co zakup oprogramowania sklepu internetowego. W obu przypadkach (abonament lub własność) będziesz musiał zarejestrować nazwę domeny dla swojego sklepu internetowego.
Dostosowywanie sklepu internetowego do wymagań użytkownika sklepu
Prawdopodobnie jedną z najważniejszych różnic między programem na własność a abonamentowym jest możliwość dostosowywana sklepu do własnych potrzeb. Ponieważ użytkownik ma kontrolę nad kodem sklepu, oprogramowanie typu w wersji licencyjnej pozwala na pełną personalizację, od przygotowania własnych szablonów graficznych po zmiany w niektórych funkcjonalnościach programu. Sklep znajduje się na Twoim serwerze i jest Twoją własnością. Możesz dowolnie nim zarządzać i masz do niego pełen dostęp.
W przypadku programów abonamentowych użytkownik praktycznie nie ma żadnego dostępu do plików programu. Dotyczy to zarówno funkcji programu jak i tworzenia szablonów graficznych. Ponieważ usługodawca ma kontrolę nad kodem źródłowym, użytkownik nie ma takiej swobody w dostosowywaniu swojej witryny, jak w przypadku platformy z własną licencją. Może korzystać tylko z tych szablonów i funkcji, które są oferowane w pakiecie przez firmę udostępniająca abonament. Chcąc cokolwiek zmienić trzeba korzystać z możliwości jakie udostępnia dostawca programu - a często są one bardzo ograniczone.
Wsparcie techniczne dla sklepu internetowego na własność i na abonament
W przypadku sklepu internetowego na abonament, wsparcie techniczne jest zazwyczaj zapewniane przez platformę, na której jest on zainstalowany. Może to obejmować pomoc w instalacji i konfiguracji sklepu, aktualizacje oprogramowania, rozwiązywanie problemów technicznych oraz dostęp do bazy wiedzy i instrukcji. Wsparcie techniczne jest zazwyczaj wliczone w cenę abonamentu i dostępne przez całą dobę. W przypadku sklepu internetowego na własność, wsparcie techniczne jest takie samo jak w przypadku sklepu abonamentowego. Jedyna różnica to czas trwania wsparcie po zakupie programu. Zazwyczaj usługa pomocy jest świadczona przez określony czas po zakupie. W przypadku oprogramowania shopGold kupując sklep możesz wybrać jaki okres wsparcia technicznego Cię interesuje - są to okresy od 1 do 12 miesięcy. Możesz zawsze po wygaśnięciu usługi wsparcia zakupić dodatkowy pakiet - jeżeli będziesz potrzebował pomocy. Brak aktywnej usługi wsparcia technicznego nie wyłącza żadnych funkcjonalności sklepu - właściciel dalej ma bezterminowy i darmowy dostęp do aktualizacji sklepu, szablonów itp. Zaletą takiego rozwiązania jest brak przymuszania klienta do korzystania z pomocy - użytkownik korzystający na co dzień z oprogramowania sklepu po pewnym czasie nie potrzebuje wsparcia - zna na tyle program, że dodatkowa pomoc najczęściej nie jest mu potrzebna. Po co więc "na siłę" zmuszać użytkownika do zakupu wsparcia technicznego ? Tylko do danego klienta zależy decyzja czy chce - czy nie chce korzystać ze wsparcia producenta programu. Takie rozwiązanie znacznie ogranicza koszty prowadzania sklepu w kolejnych latach użytkowania sklepu (w przeciwieństwie do systemu abonamentowego gdzie wsparcie jest wliczone w cenę abonamentu ale ten abonament czy się chce czy nie trzeba płacić - niezależnie czy się korzysta z usługi pomocy czy też nie).
Pamiętaj, że wsparcie techniczne jest ważnym elementem utrzymania sklepu internetowego, dlatego warto zwrócić uwagę na to, jakie możliwości wsparcia oferuje wybrana platforma lub oprogramowanie sklepu.
Porównanie najważniejszych elementów sklepu internetowego na abonament oraz sklepu z licencją na własność
Wersja licencyjna na własność
Wersja abonamentowa
Koszt programu na start (pierwszy rok użytkowania)
Opłata jednorazowa od 499 zł brutto do niecałych 2 tys zł brutto (razem z najwyższym pakietem hostingowym i domeną)
Abonament opłacany za pierwszy rok działalności sklepu od od 200 zł brutto do kilku tysięcy ... w zależności od wybranego pakietu abonamentu
Koszt użytkowania programu po roku
Koszt sklepu 0 zł, dodatkowy koszt to opłacenie hostingu i domeny (koszt od 150 zł brutto do maksymalnie kilkuset złotych)
Po roku użytkowania sklepu przestają obowiązywać rabaty wliczone w cenę przy zakupie - koszt abonamentu na kolejny rok od 1500-2500 zł brutto do kilkunastu tysięcy zł za rok
Funkcjonalność programu
Pełna już w podstawowej wersji
Zależna od wybranego pakietu - w podstawowych pakietach ograniczona
Możliwość tworzenia własnych szablonów
Tak
Tak, jeżeli platforma umożliwia taką opcję - ewentualny zakup szablonów dodatkowych (od kilkuset złotych za szablon)
Możliwość dodawania własnych wersji językowych
Tak
Tak, jeżeli platforma umożliwia taką opcję
Pomoc i wsparcie na start
Przez określony czas wliczone w cenę programu
Dostępne w cenie abonamentu
Pomoc i wsparcie po roku
Możliwość zakupu dodatkowego pakietu (koszt od ok 100 zł do 500 zł brutto na rok)
Dostępne w cenie abonamentu (przy kosztach abonamentu od 1500-2500 zł do kilku tysięcy zł za rok)
Aktualizacje programu
Bezpłatne i darmowe przez nieokreślony czas
Bezpłatne przez okres opłaty abonamentu - mogą być dodatkowo płatne
Możliwość wyboru i zmiany hostingu
Tak, w dowolnym momencie działania sklepu
Niemożliwe
Przykładowa cena sklepu w pierwszym roku użytkowania
Sklep na własność
Sklep na abonament (niższy pakiet)
Sklep na abonament (wyższy pakiet - nie najwyższy)
Roczny koszt użytkowania sklepu internetowego
- Zakup sklepu w wersji Komfort bez serwera i domeny - koszt 699 zł brutto
- Zakup serwera 10 gb - koszt ok 200 zł - 250 zł brutto
- Zakup domeny - koszt ok 100 zł brutto
- Zakup sklepu w firmie X - cena z rabatem 90% - pierwszy rok ok 300 zł brutto
- Zakup sklepu w firmie Y - cena z rabatem 20% - pierwszy rok ok 1200 zł brutto
- Zakup domeny - koszt ok 100 zł brutto
- Zakup sklepu w firmie X - cena z rabatem 90% - pierwszy rok ok 1000 - 1500 zł brutto
- Zakup sklepu w firmie Y - cena z rabatem 20%-30% - pierwszy rok ok 3000 zł brutto
- Zakup domeny - koszt ok 100 zł brutto
Suma
Koszt roczny od 1000 zł do 1200 zł brutto
Koszt roczny od 300 zł do 1300 zł brutto
Koszt roczny od 1000 zł do 3000 zł brutto
Jak widać z powyższego w zależności od oferty na abonament z której się skorzysta może być ona niższa w pierwszym roku użytkowania sklepu internetowego. Dotyczy to najtańszych pakietów abonamentowych o najmniejszych możliwościach i ograniczonych funkcjach (np. brak dodatkowego miejsca na serwerze czy znaczne ograniczenie ilości produktów). W takim przypadku pierwszy rok dla sklepu na abonament wychodzi taniej. W przypadku sklepu na własność jako dodatkową korzyść należy uznać możliwość jednorazowego odliczenia podatku VAT oraz wliczenia całego zakupu sklepu, hostingu w koszty działalności - to zmniejsza kwotę o dodatkowe 300 - 400 zł.
Przykładowa cena sklepu po pierwszym roku użytkowania
Sklep na własność
Sklep na abonament (najniższy pakiet)
Sklep na abonament (wyższy pakiet - nie najwyższy)
Roczny koszt użytkowania sklepu internetowego
- Koszt sklepu - 0 zł brutto
- Koszt przedłużenia serwera 10 gb - koszt ok 200 zł - 250 zł brutto
- Koszt przedłużenia domeny - koszt ok 100 zł brutto
- Koszt sklepu w firmie X - cena bez rabatu - kolejny rok - ponad 2500 zł brutto
- Koszt sklepu w firmie Y - cena bez rabatu - kolejny rok - ponad 1500 zł brutto
- Koszt przedłużenia domeny - koszt ok 100 zł brutto
- Koszt sklepu w firmie X - cena bez rabatu - kolejny rok - ponad 5000 zł brutto
- Koszt sklepu w firmie Y - cena bez rabatu - kolejny rok - ponad 4000 zł brutto
- Koszt przedłużenia domeny - koszt ok 100 zł brutto
Suma
Koszt roczny od 300 zł do 400 zł brutto
Koszt roczny od 1500 zł do kilku tysięcy zł brutto
Koszt roczny od 4000 zł do kilkunastu tysięcy zł brutto
Jak widać z powyższego -
kolejne lata - w przypadku sklepów abonamentowych - zaczynają generować już bardzo duże koszty utrzymania sklepu. O ile w przypadku sklepu na własność koszt zamyka się w kwocie do kilkuset zł brutto + ewentualnie zakup wsparcia technicznego (o ile użytkownik chce z tej usługi korzystać - koszt od 100 zł do 500 zł na rok) - całościowy roczny koszt ze wsparciem technicznym na 12 miesięcy nie przekroczy 1000 zł brutto, bez wsparcia technicznego od 300 zł do 400 zł brutto (wpływ na cenę końcową ma tylko cena hostingu - ta zależy wyłączenie od użytkownika sklepu i nie jest narzucona przez dostawcę programu sklepu - właściciel sklepu może skorzystać z tańszych lub droższych rozwiązań hostingowych wg własnego uznania). W przypadku sklepu abonamentowego kwoty po roku użytkowania sklepu -
kiedy przestają działać rabaty zaczynają już być naprawdę wysokie i najczęściej wynoszą 2, 3 czy 5 tysięcy złotych. Jeżeli sklep nie przynosi dużych zysków - pokrycie kosztów opłacenia abonamentu może przynieść stratę sklepu zamiast zysku (wiele firm nie stać płacić miesięczny abonament w wysokości 500 zł czy 1000 zł).
Podane powyżej przykłady cen sklepów abonamentowych zostały pobrane ze stron najbardziej znanych rozwiązań SAAS dostępnych na rynku polskim. Ze względu na ochronę marki (prawa zastrzeżone do logo oraz nazwy) nie możemy podać nazw tych firm. Zachęcamy więc do sprawdzenia aktualnych cen największych platform e-commerce na rynku. Porównując bezpośrednio ceny na ich stronach możesz sam policzyć jakie są realne koszty uruchomienia i prowadzenia sklepu internetowego. Najważniejsze jest aby nie ograniczać się tylko kosztów w pierwszym roku funkcjonowania - gdzie chodzi o przyciągnięcie klienta - tylko przeprowadzić analizę kosztów za dłuższy okres 2, 3 czy 5 lat.
Wnioski - sklep internetowy na abonament czy licencja na własność ?
W przypadkach obu rodzajów programów warto zwrócić uwagę na to, czy wybrana platforma lub oprogramowanie spełnia wymagania Twoich potrzeb i oczekiwań oraz czy oferuje odpowiednie narzędzia do zarządzania sklepem i obsługi klientów. Ponadto warto zapoznać się z możliwościami integracji z innymi narzędziami, takimi jak systemy płatności czy narzędzia do marketingu internetowego. Oto kilka kluczowych różnic między tymi dwoma opcjami:
- koszty prowadzenia / uruchomienia sklepu internetowego - sklepy internetowe na abonament zazwyczaj są tańsze w pierwszym roku działalności niż sklepy internetowe na własność, ponieważ opłaty abonamentowe są niższe niż koszty zakupu licencji oraz hostingowania i utrzymania oprogramowania - jednak opłata po roku bywa tak duża ze przekracza kilkukrotnie zakup programu na własność (wraz z hostingiem)
- elastyczność / funkcje - sklepy internetowe mają podobne rozwiązania jeżeli chodzi o rozszerzenia / funkcje / integracje - sklepy na abonament jest trudniej dostosować do indywidualnych potrzeb ponieważ nie masz bezpośredniego dostępu do kodu sklepu
- kontrola - sklepy internetowe na własność dają większą kontrolę nad oprogramowaniem i jego konfiguracją, sklepy internetowe na abonament są łatwiejsze w użyciu, ale dają mniej możliwości konfiguracji i modyfikacji
Ostateczny wybór zależy od Twoich potrzeb i preferencji. Jeśli chcesz mieć większą kontrolę nad oprogramowaniem i jego konfiguracją, chcesz być 100%
właścicielem swojego sklepu i być pewnym, że nikt nagle nie wyłączy Ci sklepu ani nie podniesie opłat za jego użytkowanie - sklep internetowy na własność może być dla Ciebie lepszym rozwiązaniem. Jeśli natomiast poszukujesz prostego w użyciu i elastycznego rozwiązania, sklep internetowy na abonament może być lepszym wyborem. Przed podjęciem decyzji warto dokładnie zapoznać się z ofertami różnych platform i oprogramowań oraz szczególnie
porównać ich ceny, funkcjonalności i możliwości integracji z innymi narzędziami.