Sklep internetowy może być zarówno płatny, jak i darmowy. W internecie i ściśle powiązanym z siecią świecie e-commerce dostępnych jest wiele rozwiązań umożliwiających założenie sklepu internetowego. Zakładając własny sklep internetowy musisz wybrać co będzie najlepsze dla Twojej firmy. Co będzie proste, tanie - ale równocześnie bezpieczne. Które rozwiązanie pozwoli Ci na rozwój w przyszłości. Zakup programu do prowadzenia sklepu internetowego to bardzo istotna kwestia - późniejsza zmiana używanego rozwiązania e-commerce jest możliwa - ale dość trudna to realizacji i prawie zawsze wiąże się z dodatkowymi kosztami zarówno finansowymi jak i utratą np. uzyskanych pozycji w wyszukiwarkach. Dlatego bardzo istotne jest przed założeniem sklepu zapoznanie się ze wszystkimi rozwiązaniami jakie możesz zastosować. Musisz ocenić zarówno koszty uruchomienia sklepu internetowego w jego początkowej fazie ale również koszty jego utrzymania w przyszłości. Uruchamiając własny sklep internetowy zakładasz, że będzie on istniał długo i przynosił coraz większe korzyści. Dlatego największym błędem jest kalkulacja kosztów samego uruchomienia sklepu bez analizy kosztów jakie będą generowane w przyszłości.
Open source a komercyjne platformy e-commerce - która jest dla Ciebie dobra ?
Jeśli planujesz uruchomić swój sklep internetowy, prawdopodobnie szukasz platformy e-commerce. I prawdopodobnie zadajesz sobie jedno pytanie: Czy chcę platformę sklepu typu open source czy komercyjną ?
Sklep internetowy może być zarówno oparty na oprogramowaniu open source, jak i komercyjnym. Oprogramowanie open source to takie, które jest udostępnione na warunkach licencji open source, co oznacza, że można je swobodnie modyfikować, rozpowszechniać i używać zarówno do celów komercyjnych, jak i niekomercyjnych. Oprogramowanie komercyjne zazwyczaj jest objęte licencją, która określa, w jaki sposób może być używane i rozpowszechniane.
Open source to rodzaj platformy, która daje użytkownikowi pełny dostęp do kodu źródłowego, co oznacza, że każdy może modyfikować i dostosowywać platformę do swoich konkretnych potrzeb. Najpopularniejsze jest to rozwiązanie wśród organizacji zajmujących się programowaniem i IT, open source jest dobrą opcją dla tych, którzy chcą mieć pełną kontrolę nad swoim środowiskiem e-commerce. Takiego poziomu kontroli nie można osiągnąć za pomocą programów komercyjnych. Oznacza to jednak również, że aby w pełni zoptymalizować swój sklep, będziesz potrzebować umiejętności kodowania i wiedzy technicznej.
Komercyjne platformy eCommerce to kompleksowe rozwiązanie do obsługi sklepu, które pozwala użytkownikom zbudować sklep internetowy bez martwienia się o jakiekolwiek problemy związane z koniecznością samodzielnego programowania. Zarządzanie takimi sklepami jest proste. Użytkownicy są w stanie bardzo szybko stworzyć sklep internetowy bez umiejętności kodowania i wiedzy technicznej. Żyjemy w niezwykle konkurencyjnym środowisku, w którym spowolnienie dystrybucji produktów lub poprawy jakości obsługi klienta może sprawić, że Twoja firma pozostanie w tyle za konkurencją.
Różnice zakupu sklepu między Open Source a programami komercyjnymi
Na pierwszy rzut oka może się wydawać, że oprogramowanie open source jest tańszą opcją. Jednak większa kontrola nad środowiskiem systemu wiąże się z większą odpowiedzialnością i wydatkami.
Chociaż oprogramowanie typu open source można pobrać i używać bezpłatnie, należy również uwzględnić koszty hostingu, rozwoju, dostosowań, bezpieczeństwa i zgodności, integracji i konserwacji. Szczególnie w przypadku małych firm z ograniczonym budżetem wydatki te mogą sumować się do ogromnej kwoty. Duży problem pojawia się jeżeli zmienia się prawo i trzeba na szybko dokonać zmian w programie - tak było np. przy wejściu zmian prawa dotyczących cookie, w przypadku zmian o prawie konsumenckim, w przypadku wejścia w życie tzw "Omnibus". Te wszystkie nowe przepisy wymagały zmian w kodzie programu lub dokupienia dodatkowych rozszerzeń. Jeżeli znasz się na programowaniu - to nie masz większego problemu - sam wprowadzisz modyfikacje - co jednak jeżeli jestem laikiem ? Musisz szukać firmy, która zajmie się zmianami i liczyć się często z wydatkami kilkuset złotych.
Programy typu open source są w przeważającej większości tworzone przez pasjonatów na całym świecie. Skutkiem tego może być brak dostosowania funkcji sklepu do wymogów lokalnego rynku. Żeby taki sklep poprawnie działał np. w Polsce (integracje z firmami wysyłkowymi, systemami płatności, które są dostępne tylko na lokalnym rynku) konieczne staje się używanie dodatkowych wtyczek - które już najczęściej nie są darmowe i wymagają dodatkowej instalacji.
Najbardziej popularnym system open source używanym w Polsce i na świecie jest system PrestaShop. Jest to darmowe oprogramowanie tworzone przez wielu użytkowników na całym świecie. Oferuje szeroki zakres funkcji i narzędzi, które umożliwiają tworzenie atrakcyjnych i funkcjonalnych sklepów internetowych. Można w nim zarządzać produktami, zamówieniami, klientami i innymi aspektami sklepu. PrestaShop jest popularnym wyborem dla wielu właścicieli sklepów internetowych. Podobnym i popularnym rozwiązaniem jest WooCommerce. WooCommerce to oprogramowanie open source do tworzenia sklepów internetowych, które jest wtyczką do systemu zarządzania treścią WordPress. WooCommerce jest popularnym wyborem dla właścicieli sklepów internetowych, ponieważ jest łatwo dostępny i może być łatwo zintegrowany z istniejącą stroną internetową opartą na WordPress. Jednak oba rozwiązania są tworzone za granicami Polski i ich dostosowanie do naszego kraju wymaga często zakupu dodatkowych rozszerzeń czy dodatków (np. obsługi płatności internetowych dostępnych w Polsce czy obsługi firm kurierskich). Ile kosztują takie dodatki wystarczy sprawdzić korzystając z wyszukiwarki Google. Koszt dodatków waha się od kilkunastu do kilkuset złotych. Wybierając kilka dodatków, które będą potrzebne w Twoim sklepie może wyjść kwota nawet kilku tysięcy. Przy takim zakupie niewiele zostaje już ze słowa "darmowy" program .... Programy te nie mają także wsparcia technicznego. Jeżeli sam pobierzesz program - nie ma Ci kto pomóc w przypadku problemów. Pozostają fora lub zakup dodatkowych usług w firmach, które oferują takie usługi (też koszt kilkuset złotych na rok) - i nie zawsze masz gwarancje, że trafisz na osobę, która faktycznie zna się na danym programie.
Z tych powodów nie można jednoznacznie określić jaki będzie ostateczny koszt uruchomienia sklepu opartego na tego typu programie.
W przeciwieństwie do open source, w przypadku programów komercyjnych korzystanie z oprogramowania wiąże się z opłatą. Na rynku stosowane są dwa rozwiązania - zakup licencji na własność (jak w przypadku naszego oprogramowania shopGold) oraz rozwiązanie tzw SaaS - czyli wynajem oprogramowania i wnoszenie opłat abonamentowych co miesiąc czy co rok. Rozpatrujemy tutaj tylko formę zakupu licencji - w przypadku rozwiązania SaaS nie kupujesz sklepu i nie jesteś jego właścicielem - więc nie można tutaj mówić o typowym zakupie na własność. Kupując sklep z licencją na własność czy w pobierając oprogramowanie open source - Ty zostajesz właścicielem zakupionego sklepu i nie stracisz go np. jak nie zapłacisz abonamentu. W przypadku zakupu sklepu w wersji licencyjnej - koszt uruchomienia sklepu można określić już na samym początku działalności i wiadomo, że nie będzie trzeba ponosić kolejnych kosztów na kwestie związane z dostosowaniem do lokalnych warunków, tłumaczeń itd. W przypadku programu shopGold opłata za sklep (
jednorazowa) obejmuje bezterminową licencję na korzystanie z oprogramowania, bezterminowy i darmowy dostęp do aktualizacji oraz wsparcie techniczne.
Czas budowy sklepu internetowego
Platformy e-commerce typu open source są najczęściej dość trudne do zainstalowania i skonfigurowania, ponieważ wymagają więcej pracy technicznej i wiedzy na temat kodowania. Musisz przygotować hosting, zabezpieczenia i zbudować własny szablon (możesz skorzystać z gotowych szablonów - jednak w większości przypadków nie są one spolszczone). Jeśli zaczynasz budować swój sklep internetowy od podstaw, proces ten jest skomplikowany i prawdopodobnie potrzebujesz pomocy agencji internetowych lub programistów, zwłaszcza w przypadku mocno obciążonych platform, takich jak np. Magento.
Z kolei sprzedawcy internetowi mogą znacznie szybciej wejść na rynek i rozpocząć sprzedaż dzięki rozwiązaniom komercyjnym. Zazwyczaj mają przyjazne dla użytkownika interfejsy i gotowe szablony, które pomogą szybko zbudować Twój sklep. W przypadku zakupu programu shopGold z opcją instalacji na serwerze, użytkownik w bardzo krótkim czasie otrzymuje zainstalowany i gotowy do pracy sklep, w którym wystarczy już tylko wprowadzić produkty.
Bieżące aktualizacje i wsparcie techniczne
Platformy e-commerce typu open source są do pobrania za darmo i oczekuje się, że samodzielnie zainstalujesz i rozwiniesz swoją witrynę, korzystając z dostępnych przewodników. Może to pomóc w utrzymaniu niskich kosztów, ale oznacza to również, że podczas korzystania nie można liczyć na dedykowane wsparcie dla klientów. Jeśli pojawią się jakiekolwiek problemy, użytkownicy zwykle korzystają z zasobów online (społeczności lub bazy wiedzy).
Tymczasem większość rozwiązań komercyjnych słynie z wyjątkowej obsługi klienta, do której będziesz mieć dostęp w każdej chwili. Zapewniają dedykowane wsparcie dla użytkowników sklepu. Gdy napotkasz problem, możesz szybko uzyskać pomoc.
Bezpieczeństwo sklepu internetowego
Jedna z największych różnic między otwartymi i komercyjnymi platformami e-commerce sprowadza się do bezpieczeństwa. Jeśli zdecydujesz się na platformę typu open source pamiętaj, że Twoim obowiązkiem jest przestrzeganie standardów i utrzymywanie bezpieczeństwa witryny. Oprogramowanie tego typu pozwala na prześledzenie kodu nie tylko osobom, które chcą rozwijać program, ale także hackerom, którzy szukają luk umożliwiających np. kradzież danych klientów sklepu. Jeżeli potencjalny haker znajdzie lukę w programie jest w stanie w bardzo szybkim czasie uszkodzić / zarazić wiele sklepów - gdyż bardzo łatwo wyszukać sklepy działające na danym oprogramowaniu open source. Zanim ukarze się łatka naprawiająca błąd - najczęściej mija sporo czasu (musi ją napisać społeczność, która tworzy dany system).
W przypadku programów komercyjnych, w których całość lub część kodu odpowiedzialnego za funkcje programu jest nieodstępna do przeglądania - jest dużo mniejsza możliwość śledzenia i wykorzystywania potencjalnych luk. Poza tym firma produkująca takie oprogramowanie przykłada szczególną wagę to tego, żeby był on pozbawiony możliwości jakichkolwiek nieautoryzowanych działań. Nie ma oczywiście rozwiązań w 100% podbawionych lub (wytrawny haker włamie się do najlepiej zabezpieczonych systemów). Ale autorzy programów komercyjnych jeżeli wykryją tylko jaką lukę niezwłocznie ją naprawiają i udostępniają bezpłatne aktualizacje swoim klientom.
Porównanie najważniejszych elementów sklepu internetowego darmowego i komercyjnego (płatnego)
Sklep w wersji licencyjnej
Sklep w wersji Open Source
Znajomość programowania, kodowania, ogólna wiedza informatyczna
Nie jest wymagana jeżeli nie planujesz wykonywać samodzielnie zmian w kodzie
Wymagana chociaż minimalna wiedza informatyczna - np. do instalacji programu na serwerze, utworzenia bazy danych itd
Czas uruchomienia sklepu internetowego
Maksymalnie kilka godzin
Maksymalnie kilka godzin
Integracje, moduły wysyłek, płatności dopasowane do rynku polskiego
Wbudowane w sklep, dostępne od razu po uruchomieniu sklepu
Standardowo niedostępne, konieczność zakupu w zewnętrznych firmach lub wyszukiwania bezpłatnych dodatków w internecie (brak gwarancji poprawnego ich działania)
Szablony sklepu internetowego
Dostępne wraz z zakupem sklepu oraz możliwość zlecenia przygotowania indywidualnego szablonu producentowi programu lub zewnętrznej firmie
Dostępne do pobrania za darmo lub zakupu oraz możliwość zlecenia przygotowania indywidualnego szablonu zewnętrznym firmom - duży wybór szablonów - wiele bez polskich wersji
Ilość dodatkowych odpłatnych modułów do sklepu
Moduły / rozszerzenia pisane dodatkowo na zamówienie pod konkretne potrzeby
Duża - jednak bez gwarancji poprawnego działania - połączenie ze sobą kilku modułów od różnych producentów może powodować błędy w ich działaniu - kto wtedy odpowiada za powstałe problemy - firma A czy X ?
Aktualizacje sklepu internetowego
Dostępne darmowe - bezterminowo, niezależnie od wersji programu
Najczęściej dostępne za darmo, zależy od oprogramowania - mogą występować problemy w przypadku modyfikacji kodu sklepu lub zmiany wersji programu
Usuwanie błędów w kodzie sklepu
Usuwane niezwłoczne w formie darmowych, bezterminowych aktualizacji sklepu
Zazwyczaj dostępne w formie łatek na stronie internetowej programu, o ile twórcy programu szybko udostępnią poprawkę - użytkownik nie ma gdzie zgłosić problemów i oczekiwać szybkiego naprawienia - mogą występować problemy w przypadku modyfikacji kodu sklepu
Przejście na nową wersję oprogramowania
Bezproblemowe, w formie aktualizacji sklepu
Najczęściej występują problemy, zmiana struktury bazy danych, budowy szablonów graficznych - wymagana dodatkowa praca programisty
Wsparcie techniczne
Dostępne od razu po zakupie sklepu - bezpośrednio od producenta programu sklepu
Brak - konieczność wyszukiwania rozwiązań na forach, w internecie - ewentualnie zakup dodatkowych usług wsparcia w zewnętrznych firmach
Gwarancja działania, pomoc w awaryjnych sytuacjach
Wliczona w cenę zakupu sklepu internetowego
Brak - w przypadku awarii konieczność szukania rozwiązań na forach lub jako usługi odpłatne w zewnętrznych firmach
Czas przestoju sklepu (strata) w przypadku awarii, problemów z działaniem
Minimalny - w ramach wsparcia technicznego problemy są rozwiązywane jak najszybciej
Trudno określić - zależy od szybkiego znalezienie rozwiązania w internecie lub znalezienia odpowiedniej firmy do naprawy - może trwać i kilka dni
Rozwój oprogramowania w przyszłości
Ciągły, na bieżąco wydawane aktualizacje
Nie do końca sprecyzowany - nie wiadomo jak będą wyglądały kolejne wersje i czy powstaną - jeżeli powstaną to czy będzie można aktualizować sklep czy trzeba będzie robić wszystko od nowa
Możliwość zmiany domeny i hostingu
Tak, można przenieść sklep internetowy na dowolną inną domenę i hosting
Tak, można przenieść sklep internetowy na dowolną inną domenę i hosting
Społeczność
Kilka tysięcy użytkowników, którzy zakupili oprogramowanie sklepu (większość z Polski)
Kilkaset tysięcy użytkowników z całego świata, wiele różnych grup wymiany informacji na różnych forach, wiele sklepów z dodatkowymi modułami, usługami
Koszt założenia sklepu internetowego
Od 499,00 zł brutto do kilku tysięcy złotych (w zależności od opcji dodatkowych)
Od 0 zł do kilku tysięcy złotych (w zależności od zakupu dodatkowych dodatków / modyfikacji / integracji)
Wnioski - sklep internetowy darmowy czy płatny ?
Wybór odpowiedniego sklepu internetowego zależy od indywidualnych potrzeb i oczekiwań użytkownika. Wybór może być podobny do wyboru systemu operacyjnego na komputerze - możesz wybrać płatnego Windowsa lub bezpłatnego Linuxa. Instalując windowsa nie musisz mieć wiedzy informatycznej, znajomości komputera - każdy laik radzi sobie z jego obsługą. W przypadku linuxa trzeba już być bardziej zaawansowanym użytkownikiem komputera i poświęcić na to dużo więcej czasu. Podobnie jest w przypadku sklepów internetowych - płatnych lub darmowych. Dlatego wybór pomiędzy oprogramowaniem płatnym a darmowym zależy od indywidualnych potrzeb i preferencji właściciela sklepu internetowego. Należy dokładnie zapoznać się z dostępnymi opcjami i rozważyć, które z nich najlepiej odpowiada potrzebom sklepu.
Jeśli ktoś chce sprzedawać tylko kilka produktów, wystarczy mu darmowy sklep internetowy. Jeśli jednak ktoś planuje prowadzić większy biznes online, lepiej będzie zainwestować w płatny sklep internetowy z dodatkowymi funkcjami, które ułatwią zarządzanie sklepem i poprawią jego efektywność. Wybór między e-commerce typu open source lub komercyjnym to poważna decyzja. Powinieneś już na samym początku wybrać odpowiednią platformę typu "wszystko w jednym" - i taką, która będzie rosła razem z Tobą - aby nie musieć przeprowadzać później ryzykownej migracji.
Wybierając platformę dla swojego sklepu nie należy kierować się tylko kryterium początkowych kosztów. Należy patrzeć w przyszłość i zastanowić czy lepiej na samym początku nie ponosić żadnych nakładów instalując program open source, czy może jednak lepiej zakupić program komercyjny i mieć pewność, że dostarczy on wszystkich opcji, które będą potrzebne zarówno na starcie sklepu jak i w trakcie jego późniejszego rozwoju.